Iriomote - wyspa świętych kotów i świętego spokoju...

Zwykle rzadko mówi się o tym, jak niesamowicie piękny jest tropikalny las mangrowy na wyspie Iriomote, jak fascynujące wodospady ogłuszają podróżnych, albo jak pysznie smakuje sok ze świeżego ananasa. Dlaczego? Bo całą uwagę zgarniają dzikie iriomockie koty...

Na Iriomote (największej wyspie archipelagu Yaeyama) płynęliśmy z Ishigaki pierwszą możliwą łodzią ok. 6:30 rano. Pamiętam, że dziękowałam niebiosom za to, że oświeciły mnie, abym wzięła ze sobą polar, bo ten październikowy poranek był wyjątkowo chłodny. Tak wcześnie płynęliśmy tylko z Japończykami "idącymi" na 8:00 do pracy, wszyscy na wpół senni, na wpół wypatrujący brzegu. Gdy po 45 minutach stanęliśmy już na iriomockiej ziemi przywitała nas głucha cisza, czekały na nas tylko gorąca kawa z automatu i wścibskie kruki. Pogoda nie wyglądała za dobrze - słońce nie chciało wysunąć ani pół swojego promienia...

Żałowałam, że nie wzięłam nic do czytania, bo na portowej ławeczce (w nie najpiękniejszej scenerii) czekaliśmy prawie 40 minut, aby zapisać się na pierwszy rejs wzdłuż lasów mangrowych (po polsku częściej nazywanych namorzynowymi). Przez dłuższy czas myślałam, że będziemy jedynymi uczestnikami, ale niemal w ostatnim momencie dołączyło do nas kilka pań, które pojawiły się zupełnie znikąd. W bardzo kameralnym gronie zasiedliśmy na pokładzie płaskodennej lekko pordzewiałej łodzi z kapitanem na czele, wyglądającym jakby nie zauważył, że era Showa już się skończyła. Miał chyba najszerszy uśmiech na świecie i naprawdę widać było, że jego praca nie jest wyuczoną starą śpiewką, ale sprawia mu rzeczywistą przyjemność. Gdy ruszyliśmy z warkotem, kapitan zaczął opowiadać o życiu rzeki i okalających ją namorzyn. 

Jako że rzeka łączyła się bezpośrednio z Pacyfikiem, sporo kilometrów musielibyśmy płynąć, aby stała się słodka. Jak to zatem możliwe, żeby zielone drzewa wyrastały ze słonej wody? Mangrowy uporały się z tym problemem, filtrując sól dzięki liściom. Są one ciężkie i mięsiste, a gdy poziom soli staje się dla nich nie do zniesienia, zmieniają kolor na żółty i odpadają. W ich miejsce wyrastają nowe, świeże stacje odsalania, które będą wspomagać namorzynowy system zarządzania wodą. To oznacza też, że liście nie służą do oddychania. Rośliny te pobierają tlen przez specjalne korzenie oddechowe, które rozczapierzone wystają z wody. Co ciekawe, drewno pozyskiwane z tych drzew należy do najcięższych, więc zamiast swobodnie płynąć z nurtem rzeki, od razu idą na dno. Japończycy z Okinawy szybko nauczyli się je wykorzystywać jako surowiec do budowania trwałych, odpornych na tajfuny, domów. Kapitan wspomniał, że niezwykle trudno jest wyrwać takie drzewo z korzeniami. Siła wiatru musi być naprawdę potężna. Podczas naszego rejsu widzieliśmy wiele pozwalanych drzew, bo dokładnie półtora dnia przed naszym wylotem szalał tam okropny tajfun, przez który o mały włos nie musieliśmy zrezygnować z okinawskich planów. 

Po rejsie zadzwoniliśmy do firmy, z której wypożyczaliśmy samochód. Przyjechał po nas (bo nie ma innej możliwości wydostania się z portu) młody Japończyk, który w przeciwieństwie do kapitana z ery Showa, nie kwapił się do wykonywania swoich obowiązków. Mruknął coś tylko i już później nie odezwał się ani słowem. Do przedniego siedzenia pasażera miał przyczepionego pluszowego iriomockiego kota i - jak się później okazało - miał być to jedyny kotek, którego dane mi było zobaczyć podczas całej wycieczki. 

Gdy dojechaliśmy na miejsce, wypożyczalnia - podobnie jak kapitan statku - również zdawała się zatrzymać w czasie. Łysawy właściciel wręczył Panu Sól plik papierów do podpisania oraz kluczyki. Mam takie przeczucie, że tutaj nawet i Polacy nie mieliby problemu z prawem jazdy, bo właściciel jedynie rzucił okiem na podpisy, a że miał imponujące denka od butelek na nosie, mam wrażenie, że niewiele zobaczył.

Nasz bieluśki daihatsu - tj. pudełko na kółkach - musiał już trochę klientów doświadczyć, a właściwie mistrzów parkowania. W wielu miejscach był przerysowany i powgniatany, ale co najważniejsze - jechał do przodu. W przeciwieństwie do samochodów na innych wyspach, iriomockie automobile nie mają wmontowanego fabrycznie GPS-a, bo akurat tutaj jest tylko jedna droga okalająca całą wyspę, więc szanse na zgubienie się są niewielkie. Odpaliliśmy potwora i ruszyliśmy przed siebie. 

Szybko okazało się, że koteczki będą towarzyszyć nam przez całą drogę, co około 10 metrów... Nie, nie - bynajmniej nie siedziały na drzewach i nie wpatrywały się błyszczącymi ślepiami (choć kto wie?). Objawiały się nam w postaci wszelakich znaków ostrzegawczych: pionowych, wymalowanych na jezdni, przeczepionych do barierek mostów, powieszonych na drzewach - dosłownie wszędzie. 

"Uwaga! Kotek" (i to dosłownie "kotek"), "Uwaga! Zwolnij - koteczki!", "Na tej jezdni zginął jeden kotek, nie chcesz zabić następnego! Zwolnij", "Uwaga - przechodzące koty". 

Iriomockie kocury potrafią znikąd wyskoczyć na jezdnię i wtedy najczęściej zaliczają bliskie spotkanie trzeciego stopnia z maską samochodu, które kończy się dla nich tragicznie, a jeszcze tragiczniej dla sprawcy wypadku... Będąc tu, ma się wrażenie, że mniejszym przestępstwem będzie potrącenie dziecka niż przejechanie któregoś z futrzaków pod ochroną...

Z powodu kotów na całej wyspie, tzn. na tej jednej jedynej drodze, obowiązuje nas ograniczenie prędkości do 30-40 km/h. Wiecie, co to oznacza? Że powieki zamykają się Wam samoistnie, bo droga jest monotonna - cały czas prosto, cały czas przez gęsty las i cały czas z prędkością "zrywającą asfalt". Czy kusiło nas, żeby przyspieszyć? Kusiło, a jakże! Ale tylko do momentu, gdy zauważyłam policję schowaną w krzakach (jak widać polskie policyjne praktyki znane są również na Oceanie Spokojnym). Na ratunek podczas nudnej drogi przychodzi jedynie japońskie disco polo płynące wesoło z radia tudzież raczenie się inspirującymi rozważaniami na temat życia i śmierci z kompanem niedoli. I tak pokonaliśmy dystans 40 km w zegarową godzinę... W tym czasie minął nas jeden miejscowy (również w białym daihatsu) i jeden autobus z wycieczkowiczami.

Gdy w końcu zajechaliśmy na parking i rozprostowaliśmy kości, poszliśmy pozwiedzać lasy mangrowe. W ich gąszczu zostały wybudowane drewniane mostki na palach, którymi można pospacerować i pooddychać świeżym powietrzem. 

Zastanawialiśmy się, czy to co mówił kapitan z ery Showa odnośnie żółtych liści namorzyn, to prawda. Postanowiliśmy spróbować jednego (i to dosłownie), choć na pół sekundy zapaliła mi się czerwona lampka - czy zjedzenie nawet w bardzo małej ilości takiej rośliny może być trujące? Doszłam do wniosku, że chyba nie (chociaż nie wiem, na jakiej podstawie) i koniuszkiem języka zbadałam zasadność słów kapitana. Liść rzeczywiście smakował jak solniczka... Na szczęście byliśmy całkiem sami, bo nie wiem, co pomyśleliby sobie inni, gdyby zobaczyli Japończyka z blond-białasem siedzących schowanych w krzakach i liżących liście... ;-) My w każdym razie ubaw z naszej głupoty mieliśmy przedni.

Po powrocie z wysp, wszyscy pytali: "I co? I co? Widzieliście te dzikie koty?" Niestety nie i w sumie naiwne byłoby myśleć, że się je w ogóle zobaczy. Dziś pozostało około 100 osobników i na wyspie o powierzchni 300 km2 porośniętej w 99% gęstym, niedostępnym dla człowieka, lasem, graniczy to z cudem. Owszem, takie przypadki mają miejsce, ale wyjątkowo rzadko. Jeżeli nie uda nam się takiego zwierzaka zobaczyć, to zawsze można kupić sobie pluszaka na pocieszenie albo namorzyny w doniczkach (uwaga, transport takiej rośliny na główne wyspy wymaga kwarantanny na lotnisku). 

Wyspa Dzikich Kotów okazała się strzałem w dziesiątkę, to jedno z najbardziej niesamowitych miejsc, jakie dane nam było odwiedzić. Tu żyje się w zwolnionym tempie, w niezwykłym otoczeniu zieleni, rzek i po prostu świętego spokoju. Zdecydowanie po Sikoku, to jedno z moich ulubionych miejsc.